Welke aanspreekvorm past bij jouw – of uw? – bedrijf?
Het schrijven in de “u”-vorm (formeel) of de “jij”-vorm (informeel) is een belangrijke overweging bij het opzetten van een website. Het beïnvloedt de toon en het gevoel van je communicatie. We geven je graag advies over dit onderwerp, zodat ook jij de keuze kunt maken voor jouw website. En zoals je al merkt, bij eZense hebben we gekozen voor de je-/jij-vorm.
Een van de eerste beslissingen die je dus moet nemen bij het schrijven van content voor je website, is welke aanspreekvorm je wilt gebruiken: de formele “u”-vorm of de informele “jij”-vorm. We raden ook altijd aan om hier voorafgaand aan het bouwen en schrijven van de teksten een keuze in te maken. Zo voorkom je dat je later de volledige website nogmaals moet checken op het gebruik van verschillende aanspreekvormen. Overigens is er vaak, al dan niet onbewust, al een keuze gemaakt over de aanspreekvorm. Dit wil zeggen in de manier van communicatie wanneer je telefonisch, face-to-face of via mail contact hebt gehad.
Hoe spreek jij je doelgroep aan?
Dit is een van de eerste vragen die je jezelf stelt. Daarbij kijk je bijvoorbeeld naar de gemiddelde leeftijd van je doelgroep, maar ook naar de diensten die je deze groep aanbiedt. Zijn dit bijvoorbeeld formele diensten als juridisch adviezen, dan is de u-vorm meer gebruikelijk. En ligt jouw doelgroep grotendeels in een oudere generatie, dan wordt het meestal gewaardeerd wanneer je deze met u aanspreekt. Verkoop je een informeler product of dienst en is je doelgroep van jongere generaties, dan is een jij-vorm prima voor gebruik op de website en in andere uitingen.
Daarnaast is jouw merk zelf ook goed uitgangspunt bij het bepalen van jouw aanspreekvorm. Ben je een jong, dynamisch en informeel merk / bedrijf, dan is de jij-vorm waarschijnlijk een stuk geschikter dan de u-vorm. Kort gezegd hangt de keuze die je maakt dus af van je doelen, doelgroep en merkidentiteit. En vaak gaat het maken van een keuze in de aanspreekvorm redelijk natuurlijk.
Waarom of wanneer kiezen voor de u-vorm?
Respect, autoriteit en professionaliteit. Dat zijn vaak de drie punten die worden genoemd die de u-vorm uitstraalt. In veel formele en zakelijke teksten wordt de u-vorm gehanteerd. Een van de belangrijkste redenen hiervoor is dat het samenhangt met betrouwbaarheid. Voor sommige bedrijven – en vaak ook de klanten – is het een vereiste dat een zakelijke relatie ook echt zakelijk blijft en niet vriendschappelijk wordt. De Rijksoverheid, ouderenzorg, luxe restaurant en verschillende banken maken gebruik van de u-vorm. Voor de overheid is die uitstraling van betrouwbaarheid en veiligheid belangrijk. De ouderenzorg heeft een doelgroep die graag op respectvolle wijze met u wordt aangesproken. Ook voor luxe restaurants die vaak een andere doelgroep hebben dan de gemiddelde snackbar, heeft de u-vorm vaak nog de voorkeur.
Tijden veranderen, en zo ook de aanspreekvorm
Toch zien we ook een verandering op het gebied van aanspreekvormen. Er zijn bijvoorbeeld al verschillende banken – waaronder de ING en de Rabobank – die zijn overstapt naar de je-vorm. Er komen nieuwe generaties klanten, die (deels) zijn opgegroeid met social media. Deze social media hebben een grote invloed op onze interactie met elkaar. De je-vorm wordt over het algemeen gezien als vriendelijker en toegankelijker. Wil je de jongere generaties dus informeren over beleggen, sparen of lenen, dan bereik je deze doelgroep beter met een je of jij. Vaak zien mensen deze vorm ook als persoonlijker – met als doel om een band op te bouwen met de lezer / klant.
Soms is het ook simpelweg een kwestie van doorzetten. Vind jij dat de je-vorm beter bij jouw bedrijf past? Pas deze dan overal toe. Krijg je 1 of 2 keer een opmerking van iemand die met u aangesproken wil worden? Benader deze klant dan in jullie interactie met u/uw. Maar pas er niet direct je hele website en andere uitingen op aan als je er verder amper feedback op krijgt.
Bij de Ikea hebben ze bijvoorbeeld altijd de je-vorm gebruikt. Al ruim 40 jaar spreken ze hun klanten aan met je/jij. Om de Ikea zelf te citeren: “In onze communicatie kiezen we voor de populairdere ‘spreektaal’, omdat we de afstand tot jou zo klein mogelijk willen houden. IKEA is een Zweeds woonwarenhuis en in Zweden tutoyeren de mensen elkaar.”. Nu kunnen we dat meer accepteren, maar 40 jaar geleden was dit een grotere uitdaging. Soms is het dus een kwestie van doorzetten en geloven in je eigen keuzes voor jouw bedrijf.
Het belangrijkste? Consistent zijn met je of u.
Er is geen vaste regel, er is geen goed of fout bij het kiezen van een aanspreekvorm. Wat echter wel belangrijk is, is dat je consistent bent in het gebruik. Op de website van Politie.nl gebruiken ze op de homepage bijvoorbeeld de u-vorm. Ga je echter naar de aangifte pagina, dan is het allemaal een stuk informeler met de je-vorm. Het kan natuurlijk zijn dat ze de drempel willen verlagen voor het doen van een aangifte, maar dan zou dit voor het contact ook een logische stap zijn. Het gebruik van beide vormen staat in de meeste gevallen onrustig.
Twijfel je nog? Kijk dan eens hoe andere bedrijven in jouw sector het aanpakken. En maak je een keuze en krijg je toch veel feedback over deze gebruikte aanspreekvorm. Dan kun je in het uiterste geval altijd nog de keuze maken om over te schakelen op de andere vorm.
